Feestelijk nieuws: Dr. Marita Partanen ontvangt KiKa beurs
Al jaren zet kinderneuropsycholoog Dr. Marita Partanen zich in voor het verbeteren van de kwaliteit van leven van kinderen met kanker. Op de valreep van 2024 heeft KiKa Partanen en haar collega’s een beurs toegekend van bijna 900.000 euro. Hiermee kunnen de onderzoekers uit het Princes Máxima Centrum voor kinderoncologie hun belangrijke werk voorzetten. Partanen vertelt enthousiast: “KiKa en haar donateurs steunen ons werk en daar zijn we heel dankbaar voor."
Dr. Marita Partanen komt oorspronkelijk uit Canada en is kinderneuropsycholoog, wat betekent dat ze kijkt naar de link tussen gedrag en de hersenen. Als groepsleider in het Máxima zet ze zich in om de kwaliteit van leven van kinderen met kanker te verbeteren. “Al vijf jaar werk ik in het Máxima. Mijn onderzoeksgroep zoekt manieren om cognitieve problemen vroeg op te sporen bij kinderen met kanker. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om problemen met aandacht of geheugen, die kinderen tijdens en na hun behandeling kunnen ervaren. Door deze problemen op tijd te herkennen kunnen we een aantal van deze problemen mogelijk in te toekomst voorkomen”, vertelt ze.
Zorgen en vermoeidheid beïnvloeden ons denken
In het door KiKa goedgekeurde project richten Partanen en haar collega’s zich op kinderen met acute lymfatische leukemie. Door betere behandelingen is de overlevingskans van kinderen met deze vorm van bloedkanker sinds de jaren negentig gestegen van 80% naar 91%. Helaas krijgen veel van de kinderen te maken met moeite met denken, leren en concentreren in het dagelijks leven. Ze vergeten bijvoorbeeld hun huiswerk te maken, worstelen met het maken van keuzes of hebben moeite met het volgen van gesprekken op het schoolplein. “We denken dat deze problemen niet alleen door de behandeling komen. We weten namelijk dat wanneer je bezorgd of moe bent, dit ook je denken beïnvloedt. Daarnaast kunnen ook andere risicofactoren een rol spelen, zoals een beroerte, epileptische aanvallen of psychiatrische problemen. Tijdens dit nieuwe project gaan we verschillende van deze risicofactoren onderzoeken”, legt Partanen uit. Dit gaat ze doen samen met een team van internationale experts en onderzoekers van het ALLTogether1-onderzoek. De onderzoekers gaan 700 kinderen volgen vanaf het begin van de behandeling tot daarna.
Ons doel is cognitieve problemen in de toekomst voorkomen
In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 110 kinderen acute lymfatische leukemie, de meest voorkomende vorm van kinderkanker. De behandeling duurt meestal twee tot tweeënhalf jaar. Zo'n 25% van de kinderen krijgt cognitieve problemen tijdens of na de behandeling. Tijdens haar carrière heeft Partanen veel van zulke kinderen in de spreekkamer gezien. “Ik heb met deze patiënten gewerkt en je ziet de worsteling die zij en hun families moeten doorstaan. Dit raakt me. Ik wil ze graag kunnen uitleggen waar de problemen vandaan komen en bijdragen aan nieuwe behandelingen die hun functioneren in de toekomst verbeteren en problemen bij anderen voorkomen”. Hieraan voegt ze bevlogen toe: “Ooit behandelde ik een tiener die last had van extreme boosheid. Ik zag hoe dit een enorme invloed had op zijn schooltijd en het dagelijkse leven van zijn gezin. Ons doel is om in de toekomst dit soort patiënten vroeg in de behandeling te onderzoeken, zodat we eventuele problemen vroeg kunnen herkennen. Om dit voor elkaar te krijgen is er onderzoek nodig dat laat zien waarom deze controles noodzakelijk zijn”.
Door de financiële steun van KiKa is het mogelijk om dit project goed uit te voeren
Niet alle kinderen met acute lymfatische leukemie krijgen cognitieve problemen. “De meeste van hen zijn veerkrachtig", legt Partanen uit. “Ik denk dat verschillende dingen samen zorgen voor cognitieve problemen, dus bijvoorbeeld de intensieve behandeling in combinatie met psychiatrische of neurologische klachten. We hopen de komende jaren meer duidelijkheid te krijgen over welke risicofactoren hierbij belangrijk zijn”. Hiermee levert Partanen een bijdrage aan onderzoek dat ervoor zorgt dat kinderen met kanker niet alléén overleven, maar ook volop mee kunnen doen in de maatschappij én zo een normaal mogelijk leven kunnen leiden.
